Miseczki pod gaźnikami BING 64

[Piotr Boruszewski]

Cześć,
Niedawno mój znajomy, mechanik samolotowy oglądając silnik R912 w motolotni zapytał dlaczego nie stosujemy miseczek pod gaźnikami. Nigdy się nad tym wcześniej nie zastanawiałem. Wydaje mi się, że paliwo, które z jakichś powodów wydostanie się przelewem po prostu szybko odparuje. Ale czy na pewno jest to powód dla którego w motolotniach tego elementu nie ma a w samolotach na ogół jest?

[Ryszard Lewandowski]

Temat trochę zabagniony pewnymi mitami i niedopowiedzeniami. Nawet mechanicy lotniczy potrafią prezentować zupełnie odmienne stanowisko. Popatrzmy na ten problem nieco szerzej.

Przede wszystkim - wężyk wyprowadzony z gaźnika jest często - całkowicie błędnie - nazywany przelewowym. Co sugeruje, że służy on do odprowadzana nadmiaru paliwa. Tymczasem jest to wężyk odpowietrzający (float chamber venting lines - wężyk odpowietrzania komory pływakowej), który ma za zadanie wyrównać ciśnienie pomiędzy komorą pływakową i wlotem powietrza do gaźnika. Chodzi po prostu o to, żeby ta różnica ciśnień nie powodowała zmiany w mieszance (wpychanie dodatkowego paliwa/blokowanie paliwa). Oczywiście - jeżeli gaźnik nie pracuje poprawnie - np. gaźniki mocno drgają w wyniku ich desynchronizacji, to kulkowy zawór odcinający nie działa prawidłowo i paliwa jest tak dużo, że jest wyrzucane przez wężyk wyrównujący ciśnienie. Ale to działanie nieprawidłowe, a nie celowe zastosowanie tego wężyka.Własnie funkcja wyrównania ciśnień sprawia - że montaż tego wężyka na filtrach powietrza jest jak najbardziej sensowny. W tym miejscu mamy najbardziej zbliżone ciśnienie do tego występującego w gardzieli gaźnika.

Producent silnika wyraźnie wskazuje w instrukcji montażu R91x - żeby takie osłony ("drip tray") montować. Według producenta mają dwa zastosowania:

• ochrona przed możliwym zapłonem paliwa, które wycieknie z gaźnika (a nie zostanie przelane wężykiem wyrównującym ciśnienie ),
• termiczną osłonę gaźnika przed gorącym powietrzem tworzonym przez wydech.

Dodatkowo niektórzy producenci samolotów - np. podczas szkoleń na typ dla mechaników wskazują, że drip tray mają też przeciwdziałać gromadzeniu się wyciekającego paliwa w komorze silnika, okolicach ściany ogniowej itd. Wbrew pozorom nie każdy kompozyt lubi kontakt z benzyną.

OK, a teraz motolotniowa (ale nie tylko) praktyka. W sytuacji kiedy motolotnia ma niezabudowany szczelnie silnik - nawet najbardziej znani producenci w większości nie montują tych tacek. Po prostu szansa na wyciek i zapłon jest znikoma. Wydechy mają znacznie niższą temperaturę, a nieobudowany silnik naturalnie pozbywa się takiego zbędnego paliwa. Dodatkowo - przy otwartym silniku - paliwo będzie leciało (kapało) wszędzie ale nie pionowo w dół. Widziałem to zjawisko osobiście wiele razy - również na swoim sprzęcie. Funkcja ochrony przed paliwem w tym wypadku - praktycznie nie działa. Co ciekawe - nie przypominam sobie żadnego samolotu, który ma zamontowany silnik pchający (otwarty - tak jak na motolotni) i miałby te tacki. Przejrzałem nawet - dla pewności zdjęcia kilku takich samolotów, które dopuszczałem - żaden ich nie miał. Wszystkie tak "wyszły z fabryki". Poniżej zdjęcia Quick Silvera w wersji Sport 2 zmontowanego przez autoryzowanego, chyba największego przedstawiciela Air-Tech.

[Piotr Boruszewski]

Rysiu dzięki za pełne wyjaśnienie tematu Mogę zaryzykować stwierdzenie, że ten wężyk ma nijako przy okazji funkcję diagnostyczną? Miałem sytuację, że podczas próby pompy elektrycznej przy wyłączonym silniku lało się tamtędy paliwo. Okazało się, że nie trzymał zaworek iglicowy mimo, że pływaki i blaszka były w dobrym stanie. Nie wiem czy bym to zauważył nie mając pompy elektrycznej.